پانزده تا از نخستین‌های دنیا

خیلی از اوقات یادمان می‌رود که بسیاری از ماشین‌ها و ابزارهایی که با در زندگی روزمره با آنها سر و کار داریم، برای خود تاریخچه‌ و مخترعی داشته‌اند. دیدن نسخه‌های اولیه این ابزارها و دانستن تاریخچه تولید و پیدایش آنها و همچنین مقایسه فناوری این روزها با روزهای نخست پیدایش و به کارگیری‌شان، می‌تواند مفید باشد:

١- نخستین دوربین دیجیتال جهان: در سال ۱۹۷۵، یک مهندس شرکت «کداک» به نام استیو ساسون Steve Sasson چیزی را که اختراع کرد که چند دهه بعد انقلابی در عکاسی به وجود آورد: نخستین دوربین دیجیتال دنیا! این دوربین به اندازه یک توستر بود و عکس‌های سیاه و سفید با وضوح ۱۰۰ در ۱۰۰ می‌گرفت، یعنی ۰/۰۱ مگاپیکسل! عکس‌های این دوربین روی یک نوار کاست ذخیره می‌شدند. ذخیره شدن هر عکس ۲۳ ثانیه، طول می‌کشید. این دوربین یک قطعه مبدل آنالوگ به دیجیتال از شرکت موتورلا، یک لنز کداک و یک تراشه CCD از شرکتی دیگر داشت. دوربین‌های دیجیتال کنونی هم از همین ترکیب قطعات برای ثبت عکس‌های استفاده می‌کنند. برای نمایش عکس‌ها، دوربین به کامپیوتر و یک خواننده نوار کاست متصل می‌شد. نمایش هر عکس، ۲۳ ثانیه، زمان نیاز داشت!

٣- نخستین مُتل جهان: در سال ۱۹۲۵، آرشیتکتی به نام «آرتور هاینمن» در «سن لوئیس ابیسپو»ی کالیفرنیا، نخستین متل جهان را ساخت و اصطلاح متل را جا انداخت. اصلاح motel مخفف motor hotel است. متلی که او ساخت هنوز پابرجاست. هاینمن نتوانست نام تجاری «متل» را برای خود ثبت کند و به همین خاطر رقبا، مجاز شدند که از این اصطلاح استفاده کنند.

۳- نخستین کاور آلبوم موسیقی جهان: هیچ می‌دانستید که تا قبل از سال ۱۹۳۸، آلبوم‌های موسیقی طراحی روی جلد یا کاور نداشتند؟! تا پیش از این سال، آلبوم‌ها با پوشش قهوه‌ای ساده، به فروش می‌رسیدند. در این سال «الکس اشتاینویس»، یک طراح ۲۳ ساله، کاوری برای یکی از آلبوم‌های شرکت پخش موسیقی کلمبیا، طراحی کرد.

۴- نخستین رمان جهان: بیش از یک هزار سال پیش، در سال ۱۰۰۷، یک زن ژاپنی، «افسانه‌های گنجی» Tale of Genji را نوشت. این رمان بیشتر از ۳۵۰ شخصیت دارد و یک بازه زمانی ۷۵ ساله را پوشش می‌دهد. داستان این رمان، درباره پسر یک امپراتور و تلاشش برای دستیابی به عشق است. این رمان منسوب به زنی به نام «موراساکی شیکیبو»  است.

۵- نخستین سرور و سایت اینترنتی دنیا: نخستین سرور جهان را یک کامپیوتر NeXT در CERN میزبانی می‌کرد. نخستین سایت جهان Info.cern.ch و نخستین صفحه اینترنتی http://info. cern.ch/hypertex t/WWW/TheProject .html بود که توسط «تیم برنرز لی» ایجاد شده بود.

۶- نخستین موتورسیکلت جهان: نخستین موتورسیکلت دنیا توسط دو مخترع آلمانی به نام‌های «گوتلیب دایملر» و «ویلهلم میباخ» در سال ۱۸۸۵ در اشتوتگارت طراحی و ساخته شد. البته در آن زمان مخترعان، نام این وسیله را خودروی سواری یا به زبان آلمانی Reitwagen گذاشته بودند. این وسیله، همچنین، نخستین وسیله نقلیه‌ای بود که موتور نفتی داشت.

۷- نخستین عکس گرفته شده با اشعه ایکس: در سال ۱۸۹۵، «ویلهلم کونراد رونگتن»، استاد فیزیک دانشگاه ووربرگ آلمان، مشغوال آزمایشاتی در رابطه با تخلیه جریان الکتریکی در لوله‌های شیشه‌ای خالی از هوا بود. در اواخر همین سال، زمانی که این فیزیکدان، شبی به تنهایی در اتاق تاریکی مشغول آزمایش بود، هاله‌ای را روی دیوار دید. چیزی که او دید توسط نور مرئی یا فلورسانس ایجاد نشده بود. او این نور را اشعه نامشخص یا X یا همان اشعه ایکس نامید. بعد از چند ماه بررسی، او متوجه شد وقتی اشیا را در برابر این اشعه قرار می‌دهد، سایه‌هایی از آنها روی دیوار تشکیل می‌شود. او در مرحله بعد، یک فیلم عکاسی را روی دیوار قرار داد و دست همسرش -فرو رونگتن- را در برابر اشعه قرار داد و به این ترتیب نخستین عکس اشعه ایکس دنیا را ثبت کرد. در سال ۱۹۰۱، ویلهلم رونگتن به خاطر این کشف، برنده جایزه نوبل شد.

۸- نخستین موس کامپیوتر دنیا: نخستین موس کامپیوتر دنیا، در سال ۱۹۶۴، توسط دوگلاس انگلبات ساخته شد. این وسیله دو چرخ‌دنده عمود بر هم و یک دکمه داشت و از چوب شاخته شده بود.

۹- نخستین آسمانخراش جهان: نخستین آسمانخراش جهان، در سال ۱۸۸۵ در شیکاگو ساخته شد و در سال ۱۹۳۱ تخریب شد. این ساختمان ۱۰ طبقه داشت و ۴۲ متر ارتفاع داشت. این ساختمان نخستین ساختمانی محسوب می‌شد که از داخل و خارح توسط قالب‌های فلزی نسوز، محافظت می‌شد.

۱۰- نخستین خودروی مفهومی جهان: در سال ۱۹۳۸، طراح خودروی مشهور جنرال موتورز به نام هارلی ارل، نخستین خودروی مفهومی Concept Car دنیا را ساخت. این خودرو یک بیوک Y-Job بود. و لامپ‌ها و ضربه‌گیرها و دستگیره‌هایی با طراحی زیبا داشت.

۱۱- نخستین پخش‌کننده MP3: نخستین پخش‌کننده MP3 جهان در سال ۱۹۹۸در آزمایشگاه ایگر Eiger ساخته شد و MPMan نام داشت. این پخش کننده، ۳۲ مگابایت ظرفیت داشت که قابل ارتقا تا ۶۴ مگابایت بود. دو مدل از روی این پخش کننده ساخته شده بود. ابعادش ۹۱ در ۷۰ در ۱۵/۵ میلیمتر بود و ۶۹ دلار قیمت داشت.

۱۲- نخستین جدول کلمات متقاطع: در سال ۱۹۱۳ شخصی به نام «آرتور وین» برای نشریه‌ای به نام New York World به صورت هفتگی، صفحه‌ سرگرمی و معما طراحی می‌کرد. او برای شماره مخصوص کریسمس، برای نخستین بار جدول کلمات متقاطع طراحی کرد. او در آن زمان نمی‌دانست ابتکارش، مبدل به یک پدیده جهانی خواهد شد.

۱۳- نخستین ریزپردازنده دنیا: در نوامبر سال ۱۹۷۱، اینتل نخستین ریزپردازنده دنیا را به نام اینتل ۴۰۰۴ ساخت. سه مهندس اینتل به نام‌های فدریکو فاگین، تد هاف و استن مازور این پردازنده را ساختند. اختراع مدارهای یکپارچه، انقلابی در طراحی کامپیوتر به وجود آورده بود.

۱۴- نخستین مجله دنیا: مجله‌ای به نام Gentleman’s Magazine که در سال ۱۷۳۱ در لندن منتشر شد، نخستین مجله دنیا محسوب می‌شود. سردبیر این مجله «ادوراد کیو» Edward Cave بود. تا آن زمان اصطلاح انگلیسی magazine وجود نداشت و این اصطلاح نخستین بار توسط آقای «کیو»، به کار گرفته شد. جالب است بدانید که کلمه magazine تغییریافته و انگلیسی‌شده کلمه عربی «مخزن» یا makazin است! انتشار نخستین مجله دنیا در سپتامبر سال ۱۹۰۷ متوقف شد.

قدمت و طول زمان حیات و انتشار یک نشریه در دنیای غرب برایتان جالب نیست؟! تا به حال می‌دانستید که اصطلاح Magazine، ریشه‌ای عربی دارد؟!

۱۵- نخستین عکس دنیا: قرن‌ها تحقیق و پیشرفت در علم شیمی و اپیتک شامل اختراع دوربین شکاف‌دار لازمه ثبت نخستین عکس دنیا بود. در سال ۱۸۲۶، یک دانشمند فرانسوی به نام Joseph Nicéphore Niépce، نخستین عکس دنیا را از منظره پشت پنجره‌ای در خانه ییلاقی‌اش گرفت. برای ثبت این عکس او صفحه‌ای آغشته به قیر را پست، دوربین شکاف‌دار قرار داد و چند ساعت این صفحه را در معرض نور قرار داد.